Instrumenty metodyczne | ZUCHY

Założenia

Instrumenty metodyczne stanowią podstawę układania programu pracy gromady jak i indywidualnego rozwoju zucha.

By dowiedzieć się więcej zobacz regulamin Systemu Instrumentów Metodycznych lub Uchwałę Rady Naczelnej z załącznikami. Jeśli masz propozycje poprawek do Regulaminu czy programów poszczególnych instrumentów - napisz!

Zuch po wyjściu z gromady

Poniższa charakterystyka (element Programu gwiazdek zuchowych i stopni harcerskich) wyznacza kierunek pracy wychowawczej przez cały okres pobytu zucha w gromadzie (...).

Poznaj zuchowe instrumenty metodyczne!

GWIAZDKI
Gwiazdki zuchowe

TROPY
Tropy zuchowe
SPRAWNOŚCI
Sprawności

Gwiazdki zuchowe

Jak zdobywać gwiazdki zuchowe?

Poniżej znajdują się wybrane wskazówki z Programu gwiazdek zuchowych i stopni harcerskich. By dowiedzieć się szczegółów zajrzyj do dokumentu.

  • Warunkiem otwarcia próby na gwiazdkę zuchową jest złożenie obietnicy zucha.
  • Zuchy zdobywają gwiazdki zuchowe przez realizację wymagań gwiazdki, zadań podstawowych, w tym zadań indywidualnych oraz przez zdobywanie sprawności i tropów. Realizacja wymagań gwiazdki odbywa się przede wszystkim w ramach działań gromady.
  • Na pracę z ideą gwiazdki zuchowej (...) składają się:
    • zweryfikowanie w połowie zaplanowanego okresu próby, czy obserwowany rozwój kandydata pozwala przewidywać osiągnięcie przez niego po zrealizowaniu zamierzonych działań poziomu opisanego ideą gwiazdki zuchowej/stopnia harcerskiego;
    • weryfikacja, czy w momencie zamykania próby kandydat osiągnął poziom opisany ideą gwiazdki zuchowej/stopnia harcerskiego.
  • Jeśli jest to uzasadnione wychowawczo, drużynowy może modyfikować zadania podstawowe gwiazdek/stopni. W takim przypadku drużynowy kieruje się zamierzonym celem wychowawczym modyfikowanego zadania – w przypadku stopni pomocna tu może być idea sprawności, z której pochodzi dane zadanie podstawowe.
  • Przyznanie gwiazdki zuchowej jest połączone z odnowieniem obietnicy zucha.

W realizacji wymagań próby przydać się mogą być książeczki. Można też stworzyć je samemu, pamiętając o wymaganiach próby i zadaniach podstawowych. Przykładowe stworzył Ruch Programowo-Metodyczny "Pryzmat" (poniżej).

Przydatnym materiałem mogą być również przykładowe zadania indywidualne dla zuchów. Zainspiruj się!

Tropy

Jak zdobywać tropy zuchowe?

Podstawą jest planowanie! Oto wybrane wskazówki dotyczące tego procesu:

  • W ciągu roku do realizacji w gromadzie wybierzcie co najmniej jeden trop z każdej ścieżki. Przecież wspieramy rozwój zuchów wszechstronnie! Wybierając tropy, zwróćcie uwagę na to, jakie cele wychowawcze można osiągnąć dzięki ich realizacji, jakie postawy kształtować u zuchów i czego je nauczyć (np. trop „Zegarmistrzów/Zegarmistrzyń” nie tylko pozwala dzieciom poznać ten zawód, ale też przybliża im zjawisko, jakim jest czas). Wybierzcie trop, który będzie najlepiej dopasowany do potrzeb rozwojowych Waszych zuchów!
  • Trop zuchowy zdobywany jest w ciągłym cyklu 5–6 zbiórek lub w ramach wyjazdowych form pracy (biwaków, zimowisk, kolonii zuchowych). Tropy można zdobywać od razu po wstąpieniu do gromady, przed złożeniem Obietnicy.
  • Realizacja tropu polega na aktywnym udziale zuchów w zabawach gromady i obejmuje następujące elementy:
    • a) podjęcie przez zuchy w kręgu rady decyzji o tym, w co się będą bawić (czyli o wyborze tropu),
    • b) wspólną zabawę wynikającą z programu tropu,
    • c) zbiórkę podsumowującą, na której w kręgu rady zuchy wraz z kadrą gromady decydują o indywidualnym przyznaniu tropu każdemu zuchowi (na podstawie obecności na zbiórkach i zaangażowaniu w zabawę). Na koniec, w kręgu parady, następuje obrzędowe nadanie tropu połączone z wręczeniem znaczka tropu.

Jakie są ścieżki tropów?

Sprawności

Jak zdobywać sprawności zuchowe?

Wszystkie informacje na temat sprawności znajdują się w dokumencie Programy sprawności zuchowych. Wskazówki do ich realizacji są następujące:

  • Sprawność zuchowa jest potwierdzeniem, że zuch posiada określone, przydatne w życiu umiejętności i potrafi z nich korzystać, co udowodnił przez wykonanie konkretnych zadań.
  • Program sprawności obejmuje wymagania, które pomocniczo rozpisane zostały na trzy poziomy przykładowych zadań – dla zucha zdobywającego pierwszą, drugą i trzecią gwiazdkę (czyli odpowiednio dla zuchów w wieku 6–8 lat, 8–9 lat i 9–10 lat).
  • Sprawności mogą być zdobywane podczas cyklu zbiórek równocześnie przez wszystkie zuchy, pod warunkiem dostosowania programu sprawności do takiego sposobu ich zdobywania.
  • Kadra gromady może skorzystać z zestawów proponowanych zadań albo opracować inne zadania, dopasowane do wieku i doświadczenia konkretnych zuchów oraz realizujące wskazane wymagania. Warto przy tym modyfikować zadania, biorąc pod uwagę włączenie samodzielnych działań zucha do zabaw gromady. Zuchy mogą zdobywać sprawności przed złożeniem Obietnicy Zucha. Każdą sprawność (oprócz sprawności „Kolekcjonera/Kolekcjonerki”) zuch może zdobyć tylko raz. znaczka tropu.
  • Realizacja sprawności obejmuje następujące elementy:
    • wybranie sprawności przez zucha,
    • ustalenie przez zucha i drużynowego zadań lub wręczenie zuchowi gotowej karty sprawności,
    • określenie przez zucha przewidywanego czasu realizacji sprawności,
    • realizacja zadań sprawności,
    • prezentacja wybranych zadań (w szóstce, w kręgu rady lub kadrze gromady),
    • podjęcie w kręgu rady decyzji o przyznaniu sprawności i wręczenie w kręgu parady znaczka sprawności.

Jakie sprawności mogą zdobywać zuchy?