Maj to miesiąc, w którym szczególnie mocno wybrzmiewa nasze przywiązanie do ojczyzny. W pierwszych trzech dniach tego miesiąca obchodzimy: Święto Pracy, Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej oraz Narodowe Święto Konstytucji 3 Maja.

W Związku Harcerstwa Polskiego te dni są nie tylko okazją do udziału w oficjalnych uroczystościach – to przede wszystkim czas świadomego, radosnego patriotyzmu, który kształtujemy u młodych ludzi przez działanie, służbę i wspólne przeżycia. Radosny patriotyzm w 2025 roku to nie tylko znajomość historii – to postawa, styl życia i codzienna praktyka wychowania w duchu ponadczasowychwartości.

Radosny patriotyzm w 2025 roku – czym jest dla harcerzy i harcerek?

Radosny patriotyzm w 2025 roku to nowoczesne podejście do miłości do ojczyzny – bez patosu, ale z głębokim szacunkiem do tradycji i historii. W harcerstwie nie ograniczamy się do pustych słów. Wychowujemy młodych ludzi do tego, by byli aktywnymi obywatelami, znali swoje korzenie i potrafili działać dla dobra wspólnego. Stoimy na fundamencie stuletniej metody harcerskiej, która wciąż okazuje się skuteczna i aktualna – oparta na wartościach, działaniu w małych grupach, systemie stopni i sprawności oraz służbie.

Jak obchodzimy święta majowe w harcerstwie?

1 maja – Święto Pracy

Choć jest to święto kojarzone przede wszystkim z dniem wolnym od pracy czy szkoły, dla harcerzy ma głębszy wymiar. To czas refleksji nad wartością pracy, odpowiedzialnością społeczną i szacunkiem do ludzi wykonujących różne zawody. W harcerskich zbiórkach podejmujemy tematy związane z etyką pracy, solidarnością, historią ruchu robotniczego oraz rolą obywatela w społeczeństwie.

W wielu środowiskach harcerskich ten dzień to okazja do rozmów o roli pracy w życiu człowieka i o tym, czym jest odpowiedzialność społeczna. W ramach zbiórek harcerze często poznają zawody rodziców, opiekunów czy przyjaciół drużyny, odwiedzają lokalne zakłady pracy lub organizują gry miejskie na temat różnych ścieżek zawodowych.

To dobry moment, by pokazać, że każda praca ma wartość, a wkład jednostki w rozwój społeczności lokalnej ma znaczenie. Święto Pracy to dla braci harcerskiej okazja, by zrozumieć, jak ważny jest wysiłek każdego człowieka w budowaniu wspólnoty i jak poprzez własną pracę można realizować ideę służby – jednej z podstawowych harcerskich wartości. Jest to także idealna okazja do rozwoju wiedzy ekonomicznej i znajomości rynku pracy poprzez realizację rozmaitych sprawności w obszarze gospodarności i ekonomii.

2 maja – Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej

Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej to jedno z tych świąt, które – choć stosunkowo młode, bo ustanowione w 2004 roku – z roku na rok zyskuje coraz większe znaczenie. Dla harcerzy to dzień szczególny, bo dotyczy symboli narodowych, które są głęboko wpisane w naszą codzienną działalność, obrzędowość i system wychowawczy.

Biało-czerwone barwy, godło – Orzeł Biały czy hymn – Mazurek Dąbrowskiego – to nie tylko znaki państwowe, ale symbole tożsamości, historii i wspólnoty. Flagę Rzeczypospolitej Polskiej na co dzień nosimy na patce kieszeni naszych mundurów, a co za tym idzie – jest ona nieodłącznym świadkiem harcerskich działań.

W harcerstwie młodzi uczą się, że symbole narodowe należy znać, rozumieć i traktować z najwyższym szacunkiem – nie z obowiązku, lecz z potrzeby serca i świadomości przynależności do narodu.

W wielu drużynach i hufcach to dzień wyjątkowych zbiórek poświęconych symbolom narodowym. Podczas takich spotkań harcerze już od najmłodszych lat uczą się poprawnego wieszania flagi państwowej czy poznają zasady etykiety flagowej – kiedy należy ją podnieść, jak składać, jak się przy niej zachować. Dowiadują się o historii flagi Polski, zmiany jakie przechodziła i co symbolizują jej kolory, prowadzą akcje rozdawania flag narodowych i kotylionów, organizują spacery z flagą ulicami miejscowości, a także lokalne warsztaty, konkursy tematyczne dla dzieci i młodzieży i gry terenowe oparte na symbolach państwowych i lokalnej historii.

Wszystkie te działania wpisują się w harcerski system wychowawczy – uczą postaw obywatelskich, odpowiedzialności, dumy narodowej i szacunku. Symbole narodowe traktujemy nie jako dekoracje, ale jako znaki wartości, które są nam bliskie – prawdy, odwagi, solidarności, wolności i służby.

Flaga Rzeczypospolitej Polskiej towarzyszy także wszystkim obozom harcerskim. W 2024 roku Marszałek Sejmu – Szymon Hołownia, przekazał flagę obozom harcerskim jako symbol zaangażowania Związku Harcerstwa Polskiego we wspieraniu wychowania dzieci i młodzieży na odważnych i świadomych obywateli i obywatelki. Tym samym została zainaugurowana akcja przekazywania flag wypoczynkom mającym miejsce na terenie całej Polski.

Dowiedz się o tym więcej czytając artykuł: https://zhp.pl/flaga-od-marszalka-sejmu-dla-obozow-harcerskich-w-rekach-zhp/

3 maja – Narodowe Święto Konstytucji 3 Maja

To dzień głęboko zakorzeniony w naszej narodowej historii – rocznica uchwalenia pierwszej w Europie i drugiej na świecie konstytucji. W harcerstwie to doskonała okazja do nauki historii, budowania dumy narodowej i rozwijania tożsamości obywatelskiej.

W wielu środowiskach ZHP ten dzień obchodzony jest poprzez udział reprezentacji harcerskich w uroczystościach miejskich i gminnych, apelach pamięci, pełnienie służby w miejscach pamięci polegającej na sprzątaniu, odnawianiu tablic, zapalaniu zniczy czy składaniu kwiatów.

Organizowane są także liczne inscenizacje, wieczornice i przedstawienia historyczne. Dla harcerzy i harcerek to czas, w którym ochoczo zdobywają sprawności patriotyczne i obywatelskie poszerzając wiedzę historyczną, a także realizują tropy, czyli projekty w małych grupach – szczególnie te ze ścieżki Ojczyzna, które pokazują jak wiele piękna kryje w sobie nasz naród.

Poprzez takie działania uczymy harcerzy, że patriotyzm to nie tylko wiedza, ale też odpowiedzialność i troska o dziedzictwo. Wspólna refleksja nad przeszłością pomaga zrozumieć teraźniejszość i przygotowuje do świadomego kształtowania przyszłości. To w duchu radosnego, dojrzałego patriotyzmu wychowujemy młodych ludzi – nie przez zadania szkolne, lecz przez działanie, służbę i wspólne przeżycia.

Radosny patriotyzm na co dzień – nie tylko od święta

W ZHP wychowanie patriotyczne nie kończy się 3 maja. To proces ciągły – oparty na codziennych wyborach, postawie i zaangażowaniu. Uczymy młodzież, że patriotyzm może być radosny, pozytywny i pełen dumy, a jednocześnie bardzo praktyczny. Każda zbiórka, biwak czy obóz to okazja do przekazywania wartości – przez symbole, obrzędowość, historię drużyny i lokalnej społeczności.

Posłuchaj Podcastu ZHP „Iskierka”!

Chcesz dowiedzieć się więcej o tym, czym jest radosny patriotyzm i jak w naturalny sposób rozmawiać o nim z dziećmi i młodzieżą? Wysłuchaj odcinka podcastu ZHP „Iskierka” z naszego archiwum, w którym poruszamy te właśnie tematy. Podcast przeznaczony jest przede wszystkim dla rodziców i opiekunów, którzy chcą aktywnie wspierać wychowanie swoich dzieci.

Gośćmi podharcmistrzyni Julii Czekalskiej w podcaście są:

• Maria Wieczorek – namiestniczka wędrownicza Hufca ZHP Warszawa Mokotów,
• Radosław Potrac – nauczyciel historii, instruktor turystyki i laureat tytułu Nauczyciel Roku 2023.

Przeczytaj więcej: https://zhp.pl/radosne-swietowanie-patriotyzmu/

W rozmowie znajdziesz inspirujące pomysły na działania z dzieckiem, wskazówki jak odkrywać historię lokalną i budować postawy patriotyczne w duchu harcerskich wartości. Podcast dostępny jest na Spotify. Kliknij tutaj aby przejść do odcinka lub odsłuchaj go poniżej.

Dlaczego warto?

Święta majowe to nie tylko dni wolne od szkoły czy pracy – to szansa na budowanie wspólnoty, dumy narodowej i zrozumienia dla historii naszego kraju. W ZHP uczymy młodych ludzi, że patriotyzm to nie obowiązek, ale radość – że można go przeżywać wspólnie, w działaniu, w służbie i w uśmiechu. Radosny patriotyzm w 2025 roku to właśnie to: szacunek do przeszłości, aktywność tu i teraz, odpowiedzialność za przyszłość.