Harcerki i harcerze od pokoleń uczą się samodzielności, współpracy i odwagi w podejmowaniu wyzwań. To wartości, które przekładają się na aktywne funkcjonowanie w społeczeństwie. W ZHP wierzymy, że kompetencje zdobyte w harcerstwie są kompetencjami na całe życie – kształtują charakter, uczą przywództwa, pracy zespołowej i odpowiedzialności za drugiego człowieka.
Sięgając do korzeni
Nasza organizacja ma głębokie korzenie – zarówno w historii, jak i w lokalnych społecznościach. Z dumą pielęgnujemy tradycję, kontynuując dorobek poprzednich pokoleń, jednocześnie poszukując nowych form pracy wychowawczej, które odpowiadają na wyzwania współczesności. Właśnie w tym duchu odbyło się wyjątkowe wydarzenie – Kongres 80-lecia harcerstwa na Dolnym Śląsku, które połączyło tradycję z naukowym spojrzeniem w przyszłość.
Kongres 80-lecia – refleksja, dialog i inspiracja
4 listopada 2025 roku, w przestrzeni Tarczyński Arena Wrocław, odbył się Kongres 80-lecia harcerstwa na Dolnym Śląsku pod hasłem „Kompetencje na całe życie”. Wydarzenie zostało zorganizowane przez Chorągiew Dolnośląską ZHP we współpracy z Uniwersytetem Wrocławskim oraz Komitetem Naukowym. Kongres miał charakter naukowy – jego celem było nie tylko podsumowanie bogatej historii ruchu harcerskiego w regionie, lecz także wymiana doświadczeń, popularyzacja wyników badań i wspólne poszukiwanie nowych kierunków rozwoju.

fot. Maja Giera
Cele Kongresu
W ramach spotkania uczestnicy skupili się na pięciu kluczowych obszarach:
- podsumowaniu 80-letniego dorobku harcerstwa w regionie,
- omówieniu roli i wyzwań ZHP w dynamicznie zmieniającym się społeczeństwie,
- podkreśleniu znaczenia harcerstwa w kształtowaniu postaw obywatelskich i budowaniu kapitału społecznego,
- wzmocnieniu współpracy między harcerstwem, samorządami i środowiskiem akademickim,
- uhonorowaniu osób szczególnie zasłużonych dla ruchu harcerskiego.
Kongres stał się więc nie tylko wydarzeniem jubileuszowym, ale także forum refleksji nad tym, jak harcerstwo może jeszcze skuteczniej odpowiadać na potrzeby młodych ludzi i społeczności lokalnych.
Program pełen inspiracji
W programie znalazły się zarówno elementy naukowe, jak i obrzędowe, łączące ducha harcerstwa z profesjonalnym podejściem do tematu wychowania.
Uczestnicy mogli obejrzeć film o współczesnym harcerstwie, wysłuchać wystąpień przedstawicieli władz państwowych, samorządowych i oświatowych, a także wziąć udział w panelach dyskusyjnych i projekcjach materiałów z wydarzeń takich jak Gala Niestrudzonych czy Rajd Granica.
Nie zabrakło również harcerskich piosenek, gawęd i symbolicznego „ogniska”, które przypomniały o wspólnych korzeniach i duchu braterstwa.
Szczególnym momentem było uroczyste wręczenie Medalu Dolnośląskiego Orła Harcerskiego – wyróżnienia przyznawanego osobom, które przez lata wspierały rozwój harcerstwa oraz lokalnych społeczności.
Część posterowa i rozmowy przy poczęstunku stworzyły przestrzeń do swobodnej wymiany myśli między instruktorami, naukowcami i samorządowcami.

fot. Izabela Czerwińska
Panele tematyczne – harcerstwo wczoraj, dziś i jutro
Dyskusje kongresowe koncentrowały się wokół trzech kluczowych tematów:
- Wyzwania stawiane przed ZHP w perspektywie 80 lat – analiza zmian społecznych i organizacyjnych.
- Rola harcerstwa w kształtowaniu postaw obywatelskich oraz budowaniu kapitału społecznego.
- Partnerstwo i współpraca z samorządami w kreowaniu pozytywnych zmian społecznych.
Te rozmowy pokazały, że harcerstwo pozostaje żywą, nowoczesną i potrzebną formą wychowania – otwartą na dialog, współpracę i rozwój.
ZHP – z tradycją ku przyszłości
Związek Harcerstwa Polskiego to ruch ludzi, którzy wierzą, że wychowanie oparte na wartościach ma moc zmieniania świata. Od pokoleń harcerze uczą się samodzielności, współdziałania i służby – zasad, które pozostają uniwersalne niezależnie od czasu i miejsca. Dzięki temu harcerstwo wciąż inspiruje młodych do aktywnego działania, rozwijania siebie i odpowiedzialnego uczestnictwa w życiu społecznym.
Dzisiejsze wyzwania – społeczne, technologiczne i kulturowe – pokazują, jak bardzo potrzebne są kompetencje, które harcerze zdobywają każdego dnia: umiejętność pracy w zespole, otwartość, odporność, empatia i gotowość do służby. ZHP nieustannie dostosowuje swoje metody do współczesnych realiów, pozostając wiernym swoim ideałom i misji wychowawczej.
Patrzymy w przyszłość z odwagą i poczuciem odpowiedzialności, wierząc, że harcerstwo nadal będzie kształtować pokolenia ludzi mądrych, aktywnych i wrażliwych na potrzeby innych. Bo harcerstwo to nie tylko przygoda – to droga życia, która uczy, jak być dobrym człowiekiem i zmieniać świat na lepsze.
Więcej o tym, jak w ZHP wspieramy młodych ludzi w kształtowaniu charakteru możesz przeczytać tutaj: https://zhp.pl/podstawy-wychowawcze/.
