Dziś w Brukseli odbyło się wysłuchanie eksperckie, które jest częścią procesu przygotowania wspomnianej opinii. Wzięła w nim udział naczelniczka ZHP, harcmistrzyni Martyna Kowacka.

We wrześniu Minister ds. Unii Europejskiej Rzeczypospolitej Polskiej zwrócił się do Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego z prośbą o wydanie opinii eksploracyjnej. Wniosek dotyczył analizy roli, poziomu gotowości, doświadczeń i zaleceń organizacji społeczeństwa obywatelskiego i szerszego społeczeństwa obywatelskiego w tym kryzysowym krajobrazie.

Tematem rozmów podczas dzisiejszego wysłuchania eksperckiego była rola społeczeństwa obywatelskiego na podstawie doświadczeń organizacji w zakresie gotowości i odporności. Udział w wysłuchaniu eksperckim pokazuje, że Związek Harcerstwa Polskiego to ceniona organizacja, dla której tak ważna jest odpowiedzialność obywatelska, służba i troska o wspólne dobro.

Rola ZHP w budowaniu odporności społecznej

Na międzynarodowym panelu Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego, w którym udział wzięli także przedstawiciele Łotewskiej Platformy Współpracy na rzecz Rozwoju oraz Szwedzkiego Czerwonego Krzyża, harcmistrzyni Martyna Kowacka wspomniała o działaniach ZHP, przygotowujących dzieci i młodzież do zaradności w sytuacjach kryzysowych.

W wypowiedzi nie zabrakło także omówienia doświadczeń, które ZHP zdobyło podczas pandemii COVID, eskalacji wojny w Ukrainie oraz w trakcie tegorocznej powodzi na południu naszego kraju.

Podczas panelu naczelniczka ZHP zwróciła uwagę na rolę ZHP i skautingu i w budowaniu odporności społecznej.

„Związek Harcerstwa Polskiego zrzesza obecnie ponad 115 000 członkiń i członków — ale ruch skautowy to ponad 60 mln osób na świecie i ponad 3 mln w samej Europie. W skautingu bardzo ważna jest służba i braterstwo — to one pomagają od najmłodszych lat budować poczucie współodpowiedzialności za otaczający nas świat.

Ostatnie kryzysy, takie jak pandemia COVID-19, eskalacja wojny na Ukrainie czy powódź w południowej części naszego kraju, pokazały, że to, czego uczymy w harcerstwie, działa. Harcerki i harcerze stanęli do służby, aby pomagać innym.

Organizacje pozarządowe są ważną częścią społeczeństwa obywatelskiego — często to one są najbliżej ludzi, znają ich potrzeby. Dlatego tak ważna jest ich rola przed, w trakcie i po kryzysie.

My jako ZHP rok harcerski 2024/2025 ogłosiliśmy Rokiem Bezpieczeństwa. W jego ramach skupiamy się na działaniach edukacyjno-informacyjnych, aby zwiększyć świadomość społeczeństwa na temat konieczności wspólnego budowania odporności.

Jednym z dobrych przykładów tych działań, które w efekcie przyczynią się do lepszego reagowania w sytuacji kryzysowej, jest program Ministerstwa Edukacji „Edukacja na rzecz budowania społeczeństwa obywatelskiego”.

Program obejmuje właśnie to, o czym dziś rozmawiamy: podniesienie świadomości dzieci i młodzieży w obszarze bezpieczeństwa; kształtowanie odpowiednich postaw i sposobów reagowania w sytuacjach zagrożenia, w tym bezpośredniego zagrożenia życia i zdrowia; uświadomienie roli społeczeństwa obywatelskiego w funkcjonowaniu współczesnego państwa demokratycznego i we współpracy międzynarodowej.

Mam nadzieję, że w przyszłości będziemy kontynuować te działania, aby jeszcze lepiej przygotować się do sytuacji kryzysowych, które mogą wystąpić.

Jedną z najważniejszych rzeczy jest stworzenie ram prawnych do działań organizacji pozarządowych w czasie kryzysów. Krokiem w tym kierunku w Polsce jest Ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej. To pierwszy krok i mam nadzieję, nie ostatni, bo wciąż pozostaje wiele do zrobienia.”

Znaczenie organizacji pozarządowych w czasie kryzysów

Naczelniczka ZHP zwróciła także uwagę na kluczową rolę organizacji pozarządowych w czasie kryzysów. Niezmiernie istotne jest to, aby organizacje tworząc swoje programy, miały świadomość możliwości ich wystąpienia. Harcmistrzyni Martyna Kowacka wspomniała, że właśnie z tego powodu rok harcerski 2024/2025 będzie w ZHP obchodzony jako Rok Bezpieczeństwa. Równie ważnym aspektem rozmów była kwestia tworzenia ram prawnych dla działania organizacji pozarządowych w czasie kryzysu.

Wysłuchanie eksperckie — międzynarodowa wymiana doświadczeń

Spotkanie w Europejskim Komitecie Ekonomiczno-Społecznym było również okazją do wymiany dobrych praktyk między różnymi krajami i organizacjami. Naczelniczka ZHP przedstawiła metody, które mogą być wdrażane w innych państwach UE w celu wzmocnienia odporności społeczeństwa. Wskazała m.in. na znaczenie edukacji, aktywizacji młodzieży oraz budowania postaw odpowiedzialności i braterstwa, które są fundamentami harcerstwa.

ZHP — lider wśród organizacji młodzieżowych

Obecność Związku Harcerstwa Polskiego jako eksperta na arenie międzynarodowej po raz kolejny pokazała, że ZHP jest liderem w kształtowaniu młodego pokolenia. Harcerze i harcerki w swoich działaniach nie tylko uczą się praktycznych umiejętności, ale przede wszystkim rozwijają poczucie odpowiedzialności za świat, w którym żyją.

Udział w panelu eksperckim EESC dowodzi, że ZHP nieustannie realizuje swoją misję, będąc tam, gdzie potrzebne jest zaangażowanie. Harcerstwo to miejsce, w którym młodzież zdobywa kompetencje niezbędne do radzenia sobie z trudnościami oraz kształtuje postawy niezbędne w demokratycznym społeczeństwie.

Przyszłość budowania odporności społecznej

Działania ZHP na rzecz bezpieczeństwa i budowania odporności społecznej będą kontynuowane i rozwijane. Dzięki takim inicjatywom jak Rok Bezpieczeństwa czy współpraca z Ministerstwem Edukacji Narodowej, harcerstwo pokazuje, że jest organizacją nie tylko zakorzenioną w tradycji, ale także gotową do sprostania wyzwaniom XXI wieku, także tym kryzysowym.

Udział w międzynarodowym wysłuchaniu eksperckim w Brukseli to kolejny dowód na to, że harcerstwo jest siłą młodego pokolenia, gotowego do działania na rzecz lepszego jutra. Naczelniczka ZHP, reprezentując organizację, po raz kolejny pokazała, że harcerstwo i skauting to nie tylko lokalna inicjatywa, ale również globalna społeczność współpracująca na rzecz wspólnych wartości.

Współpraca z Ministerstwem Edukacji Narodowej

Współpraca z Ministerstwem Edukacji Narodowej przy tworzeniu programu „Edukacja na rzecz budowania społeczeństwa obywatelskiego” to dla ZHP szansa na wzmocnienie poczucia przygotowania do potencjalnych sytuacji kryzysowych, a co za tym idzie – skutecznego i zaplanowanego działania w razie ich wystąpienia.

Program ten obejmuje m.in. podnoszenie świadomości dzieci i młodzieży w zakresie bezpieczeństwa, kształtowanie odpowiednich postaw i sposobów reagowania w sytuacjach zagrożenia oraz promowanie roli społeczeństwa obywatelskiego w demokratycznym państwie. Mamy nadzieję, że będzie on kontynuowany w przyszłości.

Dowiedz się więcej o zaangażowaniu społecznym i obywatelskim w ZHP: https://zhp.pl/zaangazowanie-spoleczne-zhp-czuwaj-dzialaj-pomagaj-2024/