Akcja „Czuwam!” odbywa się co roku i towarzyszy jej kampania w mediach społecznościowych, tłumacząca ideę programu i zachęcająca do podjęcia służby na miarę potrzeb i możliwości. Podsumowaniem całorocznych działań jest ogólnopolska akcja, która raz w roku w jednym czasie zaangażuje gromady i drużyny w całej Polsce w realizację służby w nawiązaniu do wybranego punktu Prawa Harcerskiego. Zadaniem wszystkich harcerskich komend jest wspieranie i promowanie tych działań.
Akcja „Czuwam!” 2020/2021
Harcerz miłuje przyrodę i stara się ją poznać
Druhny i Druhowie!
naszym obowiązkiem, wynikającym z szóstego punktu Prawa Harcerskiego „Harcerz miłuje przyrodę i stara się ją poznać”, jest stanięcie w obronie przyrody, kiedy jest zagrożona. Naszą odpowiedzialnością za naturę, której jesteśmy częścią, jest kształtowanie postaw oraz działań na rzecz poszanowania przyrody, zasobów naturalnych oraz Ziemi.
Dołączcie do Akcji „Czuwam!” 2021 i czuwajcie dla ziemi razem ze wszystkimi!
Więcej na: www.czuwamdlaziemi.pl | #czuwamdlaziemi
Związek Harcerstwa Polskiego w miesiącach luty – kwiecień 2021 realizował działanie „Czuwam dla Ziemi” adresowane do środowisk harcerskich z całej Polski, a także do rodzin członków ZHP, szkół i wszystkich zainteresowanych zaangażowaniem się we wspólną inicjatywę. Akcja Czuwam! jest formą realizacji Strategii ZHP w obszarze „Odpowiedzialni społecznie” i stanowi część planu taktycznego realizacji Strategii ZHP na lata 2019-2021.
Celem podejmowanych działań było wypracowanie uważności wychowanków Związku Harcerstwa Polskiego na otaczający świat i działania na rzecz przyrody, a także zwiększenie świadomości społecznej na temat problemu odpadów i ich powstawania oraz utylizacji w Polsce; promowanie wśród społeczeństwa dobrych nawyków w zakresie gospodarowania odpadami i odpowiedzialnego zmniejszania ich ilości oraz podjęcie działań na rzecz zmniejszenia ilości odpadów znajdujących się i trafiających na tereny leśne i przyrodnicze.
W pierwszym etapie działania adresowanym do harcerskich środowisk, odbyły się spotkania w małych grupach, podczas których zuchy i harcerze starali się zrozumieć problemy związane z ochroną przyrody i zaśmiecaniem naturalnego środowiska. Zastanawiali się, jak mądrze o nie zadbać w ich bliskim otoczeniu i nie tylko oraz co zrobić, aby ograniczyć ilość produkowanych odpadów do niezbędnego minimum. Na potrzebę wsparcia programu edukacyjnego została stworzona publikacja „Czuwam dla Ziemi” zawierająca propozycje działań, jakie można podjąć na tym etapie realizacji Akcji. Publikacja została wysłana do każdego drużynowego w ZHP. Na potrzeby współpracy z innymi organizacjami oraz placówkami, została stworzona publikacja w wersji nie-harcerskiej. Finalnie trafiła ona do ponad 30 000 szkół w Polsce i ponad 20 ogólnopolskich organizacji pozarządowych. Materiały są dostępne na stronie: http://cbp.zhp.pl/dgyyw
W dniach 20-27 marca ramach działań programowych, został zorganizowany Tydzień Bez Plastiku, podczas którego przez 7 dni zuchy, harcerzy i instruktorzy spróbowali żyć bez jednorazowych plastikowych opakowań, foliówek, butelek PET, słomek czy innych wygodnych, ale bardzo nieekologicznych produktów. Działanie miało na celu utrwalenie dobrych nawyków każdego uczestnika Czuwam dla Ziemi, a zarazem poprzedzało zaangażowanie w jedną z największych społecznych akcji ekologicznych, która daje okazję do refleksji na temat ochrony przyrody – Godzina dla Ziemi WWF.
W lutym 2021 roku zostało założone wydarzenie na Facebooku „Czuwam! dla Ziemi”, które zyskało prawie 2 tys. obserwatorów w ciągu 3 miesięcy. Na wydarzeniu na bieżąco ukazywały się materiały edukacyjne dla jednostek zaangażowanych w Czuwam dla Ziemi, jak i informacje o charakterze promocyjnym.
DZIEŃ ZIEMI A ZARAZEM FINAŁ AKCJI „CZUWAM!”
To równoczesne działania zastępów, gromad i drużyn w czasie od 22 do 25 kwietnia 2021 r. w nawiązaniu do szóstego punktu Prawa Harcerskiego „Harcerz miłuje przyrodę i stara się ją poznać”. Finał Czuwam dla Ziemi polegał na zlikwidowaniu dzikich wysypisk śmieci w lasach, uprzątnięciu plaż oraz brzegów rzek i jezior, górskich szlaków, czy pobliskie okolic – parków, własnych osiedli. Zgłoszenie patrolu do Akcji nie było obligatoryjne, jednak grupy mogły poinformować organizatorów o swoim udziale i oznaczyć się na Mapie Finału Akcji dostępnej na stronie www.czuwamdlaziemi.pl. Uczestnicy działania zorganizowali się w 5 patroli:
- Patrol Ludzi Lasu (277 grup) – przy współpracy z Nadleśnictwami, uczestnicy Akcji sprzątali nielegalne wysypiska oraz śmieci pozostawione w lasach;
- Miejscy tropiciele (112 grup) – sprzątanie na osiedlach, w parkach i centrach miast, miasteczek oraz wsi;
- Strażnicy rzek (35 grup) – sprzątanie wybrzeży rzek;
- Błękitny patrol (2 grupy) – wspólnie z wolontariuszami WWF oczyścili wybrzeża ze Śmieci i odpadów;
- Patrol Ludzi Gór (7 grup) – zebranie śmieci z górskich szlaków.
KAMPANIA SPOŁECZNA I KAMPANIA PROMOCYJNA
Całemu działaniu towarzyszyła kampania społeczna w mediach oraz na portalach społecznościowych (Facebook, YouTube,). Działania na rzecz ochrony przyrody zainicjowane przez ZHP były impulsem dla innych do refleksji nad codziennymi nawykami oraz do zmiany postawy na bardziej odpowiedzialną. Realizowaliśmy lokalne kampanie „Czuwam dla Ziemi” w wspólnotach, w których działają jednostki ZHP. Do naszych działań dołączyły inne organizacje pozarządowe, jak i kilkanaście szkół oraz przedszkoli. Uczestnicy Akcji przez cały czas trwania działania umieszczali w mediach społecznościowych efekty zarówno działań edukacyjnych, jak i służby w terenie na Facebooku. Ukazało się ponad 800 fotografii z Czuwam dla Ziemi oraz ok. 600 postów traktujących o Akcji, z czego 84 opublikowanych przez ZHP. Pojawiło się prawie 100 artykułów w Internecie, w tym część w lokalnej prasie, 6 emisji wywiadów w radio i 3 w telewizji. Statystyki z Facebooka:
- 25 000 osób - łączna liczba zasięgu 19 relacji story o Czuwam dla Ziemi na FB ZHP (średni zasięg 1 500 osób)
- 183 000 osób - łączna liczba zasięgów 10 postów o Czuwam dla Ziemi na FB ZHP (średni zasięg 18,3 tys. osób)
- 880 000 osób - łączna liczba zasięgów 15 postów sponsorowanych o Czuwam dla Ziemi (średni zasięg 58,7 tys. osób)
- Liczba obiorców wydarzenia na FB: 5 200 osób.
W celu uatrakcyjnienia przekazu zostały nagrane krótkie filmiki promujące każdy z patroli w Akcji: Patrolu Ludzi Lasu, Patrol Ludzi Gór, Błękitny Patrol, Strażnicy rzek, Miejscy Tropiciele. Ponadto w celu wzmocnienia przekazu merytorycznego uwzględniającego cele działania zostały nagrany 4 Leśne Wywiady ze specjalistami:
- Adam Gełdon - leśnik Lasów Państwowych, uczestnik biwaków zimowych ludzi, znawca wilków,
- Bartek Guentzel - twórca Drogi do Lasu i współpracownik WWF,
- Druhny Klaudia Stasińska i Ewelina Toboła - instruktorki ZHP, które prężnie działają z Akcją Czuwam! dla Ziemi w codziennych pracach z gromadą zuchową.
- Hubert Grabara - leśniczy Lasów Państwowych, ekspert w tematyce drzew,
- Michał Wojcieszkiewicz - leśniczy Lasów Państwowych, youtuber,
- Grzegorz Mikosza - organizator corocznej, ogólnopolskiej Akcji "Sprzątanie Świata" z Fundacji Nasza Ziemia,
- Olga Michałkowska - była harcerka, która na co dzień żyje lesswaste, prowadzi konto na Instagramie w tematyce eko i wege,
Wszystkie filmy dostępne są na YouTube ZHP: https://tiny.pl/rvw8f
Około 310 245 osób dowiedziało się czegokolwiek o działaniu „Czuwam dla Ziemi” z social media, a około 158 738 spoza social media. Nastąpiło prawie 6 000 odsłon strony www.czuwamdlaziemi.pl.
XXI wiek stawia przed nami wyzwania, z którymi poprzednie pokolenia nie musiały się mierzyć, a rozwiązania nie są oczywiste i jednoznaczne. Wiemy jednak, że ucząc stawania w obronie przyrody, miłości i uważności wobec świata roślin i zwierząt, a także zrozumienia zależności łączących wszystkie istoty na planecie, dbania o czystość, działamy każdego dnia na rzecz lepszej przyszłości. Codziennie, małymi krokami ulepszamy rzeczywistość.
Pandemia to kolejne wyzwanie, z którym musieliśmy się zmierzyć w tym roku. Akcja pozwoliła na bezpieczne spotkania drużyn, gromad, zastępów oraz stopniowego powrotu do tak wyczekiwanych i lubianych harcerskich aktywności na świeżym powietrzu. Akcja „Czuwam dla Ziemi” była równocześnie złapaniem głębokiego oddechu i symbolicznym budzeniem się do życia na wiosnę – dźwignięciem do prężnego działania gromad i drużyn po okresie kryzysu i stagnacji.
Dziękujemy wszystkim naszym partnerom za tę owocną współpracę! Bez Was nasza Akcja nie miałaby takiej skali działania i rozmachu.
Akcja „Czuwam!” 2019/2020
Harcerz w każdym widzi bliźniego, a za brata uważa każdego innego harcerza.
Charakter czynności realizowanych w ramach Akcja „CZUWAM!” 2019/2020 nakreślony został we wrześniu 2019, a jej finał zaplanowany na 20 – 26 kwietnia 2020 roku. W ciągu 8 miesięcy harcerskie jednostki przygotowywały się do zwieńczenia działań, które miało na celu usuwanie z przestrzeni publicznej naszych miast, miasteczek i wsi symboli oraz napisów pełnych nienawiści – przejawów m.in. rasizmu, antysemityzmu, ksenofobii, homofobii, a także wszelkich innych treści promujących agresję – w myśl czwartego punktu Prawa Harcerskiego: Harcerz w każdym widzi bliźniego, a za brata uważa każdego innego harcerza.
Ze względu na zmianę sytuacji w kraju i na świecie, spowodowaną pandemią koronawirusa, dotychczasowo zaplanowana forma Akcji musiała ulec zmianie, jednak jej założenia pozostają wciąż niezmienne! W czasach pandemii punkt Prawa Harcerskiego, mówiący o tym, że harcerz w każdym widzi bliźniego, wybrzmiewa na zewnątrz naszej organizacji bardzo mocno! Pełnoletni harcerze i harcerki pełnią służbę dla społeczności lokalnych, ale także i dla całego narodu Polskiego. Niepełnoletni członkowie naszej organizacji odpowiadając na bieżące potrzeby społeczne, szyją maseczki lub udzielają wsparcia w nauce swoim koleżankom i kolegom, kiedy konieczne jest pozostawanie w domu. Dziś to służba jest nieodzownym elementem programu drużyn wędrowniczych i starszoharcerskich, a zuchy i harcerze za pośrednictwem mediów i co najważniejsze obserwując postawę swojej kadry, widzą do jakich wyzwań wychowuje harcerstwo i dlaczego jest ono ważne jako w organizacja społeczeństwie. Ponadto, Związek Harcerstwa Polskiego, jest partnerem w rozmowach z rządem na temat działań antykryzysowych, co ukazuje znaczenie ruchu harcerskiego w kraju.
Od połowy marca harcerze CZUWAJĄ każdego dnia odpowiadając na problemy związane z pandemią, czy też reagując na potrzeby lokalnego środowiska. W dniach 20 – 26 kwietnia 2020 w ramach finału Akcji Czuwam! pragniemy zebrać w jednym miejscu opisy służby harcerzy i harcerek oraz środowisk i stworzyć MAPĘ SŁUŻBY ZHP. Ponadto, każdy członek organizacji będzie mógł napisać braterskie słowa na ten trudny czas, którymi jeszcze długo będziemy dzielić się w naszej organizacji za pomocą mediów społecznościowych.
