Profilaktyka dla harcerek i harcerzy to jeden z najważniejszych filarów troski o dobre samopoczucie młodych ludzi aktywnie uczestniczących w życiu organizacji. Regularna profilaktyka dla pozwala wcześnie wykrywać problemy zdrowotne i dbać o bezpieczeństwo podczas obozów, wędrówek i zbiórek. Wspiera nie tylko rozwój fizyczny, ale również kształtowanie dobrych nawyków na całe dorosłe życie. To inwestycja w zdrowie, energię i radość płynącą z harcerskiej służby i przygód. Dowiedz się, jakie badania warto zrobić razem z uPacjenta, aby dobrze się czuć!
Co warto badać?
Dzieci (0-12 lat)
W okresie dzieciństwa i dojrzewania organizm intensywnie rośnie
i się rozwija. Regularne kontrole pozwalają monitorować ten proces, wykrywać wady, niedobory, zaburzenia rozwojowe oraz problemy z postawą, wzrokiem i słuchem. Wczesna interwencja w przypadku problemów zdrowotnych może zapobiec ich pogłębianiu się w dorosłości.
- Bilanse zdrowia: Regularne, bezpłatne bilanse u pediatry lub lekarza rodzinnego, podczas których ocenia się wzrost, wagę, ciśnienie krwi, rozwój psychomotoryczny, a także przeprowadza badania przesiewowe wzroku.
-
Szczepienia ochronne: Zgodnie z kalendarzem szczepień obowiązkowych i nieobowiązkowych.
-
Badania z krwi i moczu: Morfologia krwi, stężenie ferrytyny, witaminy B12, kwasu foliowego, witaminy D, CPR, TSH, kreatyniny, glukozy, parametrów lipidogramu, lipoproteiny a czy badanie ogólne moczu, wykonywane według zaleceń lekarza (często przy bilansach). Pomagają ocenić stan anemię, stany zapalne, zaburzenia pracy nerek, stan przedcukrzycowy bądź ocenić gospodarkę lipidową.
- Kontrole stomatologiczne: Od momentu pojawienia się pierwszych zębów tzw. mlecznych, aby zapobiegać próchnicy i uczyć prawidłowej higieny jamy ustnej.
-
Badanie kału na pasożyty: W przypadku podejrzenia infekcji pasożytniczych.
-
Badanie słuchu: Przy częstych ropnych zapaleniach uszu, często powikłanych po infekcjach wirusowych z silnym katarem, stan słuchu wymaga oceny.
-
USG jamy brzusznej: jako poszerzenie diagnostyki parametrów nieprawidłowych we krwi (np. kreatynina) bądź w ramach wskazań medycznych zarówno u niemowląt jak i u dzieci starszych w celu oceny wątroby, nerek, śledziony szczególnie przy występujących objawach takich jak: przedłużona żółtaczka fizjologiczna, bóle brzucha, częste infekcje układu moczowego.
Nastolatkowie (12-18 lat)
Okres dojrzewania to czas intensywnych zmian hormonalnych i fizycznych. Profilaktyka w tym wieku koncentruje się na monitorowaniu prawidłowego rozwoju, a także na edukacji w zakresie zdrowego stylu życia i świadomości własnego ciała.
- Bilanse zdrowia: Kontynuacja badań bilansowych.
Morfologia krwi i badanie ogólne moczu: Raz w roku. -
Hormony płciowe: W przypadku zaburzeń cyklu miesiączkowego u dziewcząt, problemów z trądzikiem, czy nieprawidłowego rozwoju płciowego zarówno u chłopców jak i u dziewcząt.
-
Hormony tarczycy: szczególnie przy zaburzeniach metabolicznych, wahaniach nastroju bądź przy obciążeniu rodzinnym.
-
Badanie glukozy i lipidogram: Szczególnie u nastolatków z nadwagą, otyłością lub obciążonym wywiadem rodzinnym.
-
Badania pod kątem niedoborów witamin i składników: ferrytyna, witamina B12, kwas foliowy, witamina D; ocena witamin kluczowych w ocenie anemii i prawidłowym rozwoju psychofizycznym oraz w celu monitorowania prawidłowych stężeń witaminy D, która ma ogromny wpływ na układ odpornościowy, gospodarkę kostną oraz wpływa na dobre samopoczucie.
-
Kontrola dermatologiczna: W przypadku problemów z cerą lub znamionami, częstym przebywaniem na słońcu bez ochrony UV.
-
Edukacja w zakresie samobadania: Zachęcanie do regularnego samobadania jąder u chłopców i piersi u dziewcząt.
fot. Piotr Rodzoch
Ważne zalecenia dla wszystkich grup wiekowych
- Zdrowy styl życia
Prawidłowa masa ciała, zbilansowana dieta bogata w owoce i warzywa, regularna aktywność fizyczna, unikanie używek (palenie wyrobów tytoniowych, picie alkoholu), odpowiednia ilość snu i prawidłowe nawodnienie.
- Wiedza o historii chorób w rodzinie
Posiadanie wiedzy na temat chorób genetycznych i nowotworowych w rodzinie jest kluczowe. Pozwala lekarzowi na ocenę indywidualnego ryzyka i zlecenie bardziej szczegółowych badań, a nawet konsultacji genetycznej.
- Samodzielna obserwacja
Zwracanie uwagi na niepokojące objawy, takie jak niewyjaśniona utrata masy ciała, przewlekłe zmęczenie, zmiany na skórze czy inne nietypowe symptomy. W przypadku ich wystąpienia należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem, niezależnie od wieku.
Szczegóły i pakiety znajdziesz na stronie:
zhp.pl/w-zdrowym-ciele-zdrowy-druh-zhp-x-upacjenta-2025
Platforma jest ograniczona czasowo i jest dostępna tylko do 30.09.2025 r. Badania można wykonać do końca 2025 roku.
