Potrzeby dziecka zmieniają się wraz z jego rozwojem psychofizycznym. Instruktorzy harcerstwa wiedzą o tym doskonale, dlatego prowadząc gromadę zuchową lub drużynę harcerską, stosują odpowiednie działania dydaktyczne. Jednym z elementów harcerskiej metody wychowawczej jest nauka poprzez działanie. Dlatego na zbiórkach zuchowych dzieci poznają świat bawiąc się w coś lub kogoś, harcerze uczą się poprzez uczestnictwo w grach, harcerze starsi – realizację projektów, a wędrownicy dzięki służbie i pokonywaniu własnych słabości.
Harcerstwo, to przede wszystkim różnorodność. Każdy człowiek, niezależnie od tego, jakie ma talenty i predyspozycje, może zostać członkiem ZHP. Tutaj liczy się przede wszystkim chęć współpracy. Harcerstwo uczy działania w zespole, a jednocześnie stawia na indywidualność. Niezależnie od tego, czy zuch lub harcerz jest uzdolniony plastycznie, muzycznie, matematycznie lub aspiruje do bycia sportowcem, w ZHP zawsze znajdzie coś dla siebie. Tym samym harcerstwo potrafi połączyć wszystko co oferują inne zajęcia dodatkowe, a jednocześnie przedstawić to w dużo atrakcyjniejszy sposób.
Biwaki i obozy harcerskie, to wyjazdy pełne wrażeń, dostarczające dzieciom dużej ilości zabawy i atrakcji. Jednocześnie instruktorzy harcerscy pamiętają o realizacji głównej zasady – nauki poprzez działanie. To czas, w którym dzieci stają się bardziej samodzielne i zaradne. Każdy dzień na biwaku lub obozie jest dobrze zaplanowany i przygotowany zgodnie z predyspozycjami i wiekiem uczestników. Instruktorzy pracują z nimi przez cały rok, w związku z czym dobrze znają ich potrzeby. To zaleta rzadko spotykana wśród innych organizatorów wypoczynku.
Instruktor ZHP to osoba, która dążąc do zdobycia tej funkcji, sama musi przejść przez długą ścieżkę edukacji i wyzwań. Zdobywając doświadczenia, uczestnicząc w kursach, warsztatach, pokonując własne słabości, taka osoba uczy się, jak dobrze wychowywać i uczyć przyszłe pokolenia harcerzy. To dzięki instruktorom ZHP Wasze dzieci w przyszłości zostaną zaradnymi i dobrze wykształconymi pracownikami, kierownikami, ludźmi pełnymi pasji, posiadającymi własne rodziny i dobre perspektywy.
Przede wszystkim zuch/harcerz już od pierwszej zbiórki musi posiadać zgodę rodziców lub opiekunów prawnych na przynależność do gromady/drużyny. W dalszej kolejności, w ciągu najbliższych 6 miesięcy, powinien skompletować mundur, który jest najważniejszym atrybutem członka ZHP. Ponadto obowiązkiem każdego członka ZHP jest opłacanie składek.
Związek Harcerstwa Polskiego, jako organizacja wychowawcza, zapewnia swoim członkom ciekawe, ale co najważniejsze – bezpieczne formy spędzania wolnego czasu. Przede wszystkim wszyscy instruktorzy, którzy pracują z dziećmi i młodzieżą, są odpowiednio przeszkoleni. W całej organizacji panują jednakowe standardy kursów, które musi przejść każdy, kto podejmuje funkcję wychowawczą w ZHP. Poza tym, instruktor zobowiązany jest do zdobycia uprawnień państwowych, niezbędnych do organizacji szczególnych form aktywności, np. kierowników wypoczynku letniego, instruktorów żeglarstwa, wspinaczki itp.
Warto dodać, że każde działanie w ramach pracy drużyny, może odbywać się jedynie pod okiem osoby pełnoletniej – opiekunem może być rodzic, nauczyciel, ksiądz czy instruktor ZHP. Często jest tak, że zastępy biorące udział w grze terenowej podczas zbiórki czy obozu, poruszają się wyłącznie z zastępowym, jednak bez osoby pełnoletniej. Instruktor organizujący takie zajęcia, ma obowiązek sprawdzić wcześniej trasę, którą przemierzą harcerze.
Plan pracy drużyny, czy obozu tworzony jest z myślą o członkach danej jednostki. Drużynowy znając swoich harcerzy dostosowuje zajęcia do wieku, potrzeb i możliwości każdego swoja wychowanka.
ZHP działa w zgodzie z państwowymi przepisami dotyczącymi bezpieczeństwa. Każdy obóz i zimowisko musi spełniać wymagania kuratoryjne i sanitarne, gdyż w innym wypadku nie zostanie wydana zgoda na jego zorganizowanie. Nadzór prowadzą instytucje państwowe takie jak: Państwowa Inspekcja Sanitarna czy Kuratorium Oświaty, ale także nasze wewnętrzne, harcerskie organy – komendant chorągwi czy komisja rewizyjna. Struktura ZHP pozwala na wzajemne wspieranie się instruktorów i kontrolowanie swoich działań, dzięki czemu w wielu przypadkach unikane są nieprawidłowości i błędy.
Wychowawcy harcerscy przywiązują także bardzo dużą wagę do bezpieczeństwa emocjonalnego. Realizując założenia programowe nie zapominają o najważniejszych umiejętnościach. Potrafią rozmawiać, a przede wszystkim słuchać. Nie przechodzą obojętnie obok problemów młodzieży, starają się reagować i je rozwiązywać. Przy wszystkich swoich działaniach instruktor szanuje godność i prywatność każdego członka ZHP.
