Sharenting – co to i dlaczego jest niebezpieczny?
Każdego dnia spędzamy w Internecie wiele godzin, dlatego warto poznać ryzyko z tym związane. Wiedza ta jest szczególnie ważna z perspektywy rodzica. W świecie, gdzie technologia odgrywa coraz większą rolę, musimy chronić dzieci i młodzież nie tylko fizycznie, ale także online. Dlatego też osoby odpowiedzialne za promocję w ZHP przestrzegają ściśle określonych zasad, których celem jest ochrona dzieci przed zagrożeniami związanymi z obecnością ich wizerunku w Internecie. Nasza wspólna troska o dobro najmłodszych sprawia, że apelujemy: zwracajmy uwagę na to, co publikujemy w mediach społecznościowych. Sharenting to zjawisko, które powstało ze zlepienia słów share (udostępniać) oraz parenting (rodzicielstwo). Odnosi się do regularnego zamieszczania przez rodziców zdjęć i filmów z życia swoich dzieci w Internecie. Czy wiesz, że aż 81% dzieci ma ślad cyfrowy jeszcze przed ukończeniem pierwszego roku życia? Kiedyś wspomnienia zachowywaliśmy w albumach, dziś umieszczamy je w sieci. W Polsce aż 40% rodziców publikuje zdjęcia swoich pociech w Internecie, udostępniając rocznie średnio 72 zdjęcia i 24 filmy z dziećmi w roli głównej.
Internet nie zapomina
Pewnie słyszałeś/słyszałaś, że Internet ma długą pamięć – to prawda. Wirtualny świat nie zapomina. Nawet jeśli usuniesz zdjęcie czy post, nie masz pewności, że ktoś wcześniej nie zapisał ich na swoim urządzeniu. To oznacza, że zdjęcia i filmy mogą krążyć po sieci bez twojej kontroli. Niestety, nie każdy użytkownik Internetu ma dobre intencje. Nie możemy przewidzieć, w jaki sposób opublikowane materiały zostaną wykorzystane lub na jakie strony trafią.
Zdjęcie w sieci przestaje być twoje
W momencie, gdy opublikujesz zdjęcie swojego dziecka w Internecie, tracisz nad nim pełną kontrolę. Nie wiadomo, kto je zobaczy, skopiuje, a może nawet wykorzysta w niewłaściwy sposób. Publikowane materiały mogą być wykorzystane w reklamach lub trafić na strony, o których istnieniu nawet nie wiemy. Dlatego tak ważne jest, by zastanowić się, co dokładnie pokazujemy na zdjęciach naszych dzieci i w jakim kontekście są one przedstawiane.
Przyszłe konsekwencje
Większość zdjęć publikowanych przez rodziców dotyczy codziennego życia ich pociech. Owe zdjęcia często mają na celu rozbawienie odbiorców. Jednak to, co dzisiaj wydaje się zabawne, w przyszłości może mieć negatywne skutki. Publikowanie intymnych lub żartobliwych momentów może prowadzić do tego, że nasze dzieci będą wyśmiewane przez rówieśników lub ich wizerunek zostanie wykorzystany w tzw. memach. Takie sytuacje mogą wpłynąć na ich samoocenę, relacje z innymi i przyszłe życie osobiste.
Tworzenie śladu cyfrowego
Czy pamiętasz moment zakładania swojego pierwszego konta na portalu społecznościowym? Miałeś/Miałaś wtedy pełną kontrolę nad tym, co publikujesz i jak chcesz być postrzegany przez innych. Jednak dzieci, których życie od najmłodszych lat jest dokumentowane przez rodziców, nie mają takiej możliwości. Ich internetowy wizerunek tworzony jest bez ich zgody i świadomości. Publikując zdjęcia dzieci, budujemy ich cyfrową tożsamość co może mieć długotrwałe konsekwencje. Twoje dziecko, które dziś widzimy na zdjęciu w pieluchach lub z buzią ubrudzoną jedzeniem, kiedyś dorośnie. Może nie będzie chciało, by takie obrazy były dostępne dla szerokiej publiczności. Zanim udostępnisz kolejne zdjęcie, zastanów się, czy w przyszłości twoje dziecko nie będzie przez nie wyśmiewane lub oceniane. Czy jego prywatność nie zostanie naruszona? Szanujmy dziecięcą godność – zarówno teraz, jak i w przyszłości.
Fot. Karolina Piotrowska
Dobro dzieci jest najważniejsze
Nie oznacza to, że powinniśmy całkowicie rezygnować z publikowania zdjęć naszych pociech. Kluczem jest świadomość zagrożeń i odpowiedzialność za to, co publikujemy. Zastanówmy się dwa razy, zanim podzielimy się kolejną fotografią czy filmem z naszym dzieckiem w roli głównej. Pamiętajmy, że dobro dzieci jest najważniejsze. Każdy rodzic chce dla swojego dziecka jak najlepiej, dlatego apelujemy, by zapoznać się z zagrożeniami związanymi z tzw. sharentingiem i chronić prywatność swoich pociech zarówno dziś, jak i w przyszłości.
Edukowanie od najmłodszych lat
W ZHP od najmłodszych lat edukujemy naszych członków o tym, jak być bezpiecznym w Internecie, wykorzystując między innymi program Surf Smart. To wyjątkowa inicjatywa, stworzona dzięki współpracy specjalistów ds. bezpieczeństwa cybernetycznego firmy Symantec oraz ekspertów ds. edukacji nieformalnej z WAGGGS (Światowe Stowarzyszenie Przewodniczek i Skautek). Program ten stanowi unikalne źródło wiedzy, które pomaga młodemu pokoleniu – dziewczętom i chłopcom, kobietom i mężczyznom – zdobyć umiejętności niezbędne do ochrony siebie i innych online. Surf Smart umożliwia bezpieczne korzystanie z internetu. Dzięki takim inicjatywom, ZHP nie tylko dba o bezpieczeństwo, ale także kształtuje przyszłe pokolenia odpowiedzialnych, świadomych użytkowników sieci.
____________
Artykuł jest częścią kampanii informacyjnej „ShareSmart” realizowanej w ramach międzynarodowego projektu „Surf Smart 2.0. Rzecznictwo”. Materiał przygotowały i opracowały pwd. Karolina Jadanowska (Szefowa Promocji i Wizerunku Hufca ZHP Iława) oraz pwd. Hanna Kobus (Zastępca Szefa Zespołu Promocji i Komunikacji Hufca ZHP Bydgoszcz-Miasto), będące częścią zespołu odpowiedzialnego za kampanię „ShareSmart”.
