W nocy z 1 na 2 listopada 1918 roku organizacje harcerskie trzech zaborów połączyły się w jeden Związek Harcerstwa Polskiego  i stawiły się do służby dla odradzającej się po latach niewoli Rzeczypospolitej. Służby, która trwa nieprzerwanie od momentu powstania polskiego harcerstwa i zarówno wtedy, gdy Polski nie było na mapie świata, jak i  wtedy, gdy samo harcerstwo chciano wykreślić z polskiej rzeczywistości.

„Dużo marzę. I znów o Niej, o tej Białej, Ukochanej Najjaśniejszej Polsce. Pamiętam, jak przed laty myślałem o Tobie. Byłaś mi Ideałem, Prawdą, Sprawiedliwością. Pamiętam, jak łzy szczęścia kapały mi z oczu, gdyś wstała z grobu… Marzyłem o Tobie! Bo nie dość jest myśleć i chcieć o Polsce i dla Polski. Trzeba samemu reprezentować Polskę!” – pisał jeden z najwybitniejszych harcerskich instruktorów Aleksander Kamiński, wskazując, że Polska, Ojczyzna nasza, nie jest tworem abstrakcyjnym, gdzieś obok, ale ona jest w każdym z nas i  przez nas. I to z tej miłości do własnej Ojczyzny brała się ta wielka siła Narodu, który mimo, że Polski miało nie być, to przetrwała w polskich sercach, gdziekolwiek i pod jakimkolwiek panowaniem żyli wtedy Polacy.

W tej walce o Ojczyznę wolną nie mogło zabraknąć polskiego harcerstwa. Józef Piłsudski tak oddał hołd walczącym o niepodległość harcerzom „(…) szliście w szeregi Polskich Oddziałów na trud wojenny przerastający wielokroć Wasze siły, na rany i śmierć, na górną radość zmierzenia się z wrogiem w otwartem polu (…).(…) Rozrzuceni po oddziałach regularnej armji lub zgrupowani w odrębne jednostki w służbie wywiadowczej, kurierskiej i frontowej zdaliście raz jeszcze egzamin ze swej dojrzałości obywatelskiej i gotowości do ofiar(…)”. I to ta siła pozwoliła prawie sto lat temu odzyskać niepodległość, obronić ją w 1920 roku i nie dać się ujarzmić hitlerowskiemu okupantowi. Drogo to kosztowało, bo w jej obronie jakże często ginął sam kwiat naszego narodu i polskiego harcerstwa – Ci, którzy odradzającej się Polsce tak bardzo byli potrzebni.

Nasz współczesny patriotyzm nie wymaga od nas ofiary krwi ani wyrzeczeń. „Uczciwość, ofiarność, szacunek dla innych i troska o dobro wspólne, szczególnie to dobro, jakim jest wolna Ojczyzna” – mówił do harcerzy Jan Paweł II, wyznaczając im pole indywidualnej służby. Służby drugiemu człowiekowi, bo to ta dbałość o innego

tworzy tę niezwykłą narodową więź, tak silną w czasach próby. Dzisiaj trzeba nam patriotyzmu dnia codziennego, który cieszy się z każdego osiągnięcia, który „umie się pięknie różnić”, który wspomaga słabszych, który buduje wielkość swej Ojczyzny swoją codzienną pracą dla jej dobra, szanuje drugiego człowieka. Wielkie czyny narodu składają się z małych czynów poszczególnych jego rodaków.

Jasne fundamenty wychowawcze, stworzone przez założycieli harcerstwa Olgę i Andrzeja Małkowskich i niezmienne od narodzin harcerstwa oraz  podkreślenie w pracy wychowawczej realizacji w codziennym życiu ideałów pracy nad sobą, braterstwa, i służby – służby dla Ojczyzny i drugiego człowieka, powodują, że tysiące kolejnych pokoleń młodych ludzi za swoje życiowe wartości przyjęły wartości zawarte w Prawie i Przyrzeczeniu Harcerskim, pozostając im wiernym bez względu na okoliczności. Za pomocą jedynej w swoim rodzaju, niezmiennej od stu lat metody harcerskiej instruktorzy Związku Harcerstwa Polskiego inspirują młodych ludzi do odkrywania świata wokół nich i kreowania go w duchu harcerskich wartości.

Harcerstwo wychowuje. Harcerstwo kształtuje charaktery. Harcerstwo zmienia świat na lepszy poprzez wspieranie indywidualnie każdego młodego człowieka, który zechce iść razem z nami. Harcerstwo uczy samodzielnie odróżniać dobro od zła i wybierać dobro w działaniu. Harcerstwo z dobra jednostki wywodzi dobro społeczne.   

Dziś wychowujemy młodych ludzi na uczciwych, zaradnych i odpowiedzialnych obywateli, patriotów i aktywnych członków wspólnot, prawych, otwartych i radosnych, bo misją Związku Harcerstwa Polskiego jest wspieranie go we wszechstronnym rozwoju i kształtowaniu charakteru poprzez stawianie wyzwań, wyzwań, które każą mierzyć się ze sobą i być o krok lepszym każdego dnia.

Niech nasz osobisty przykład poprowadzi za nami innych dla dobra tej Polski, którą mamy w sercu zawsze. Bo jak mówił do młodych ludzi Jan Paweł II – „Musicie od siebie wymagać, nawet gdyby inni od was nie wymagali”.

My wymagaliśmy, wymagamy i będziemy wymagać!

Rada Naczelna Związku Harcerstwa Polskiego, Lublin, 3 listopada 2018 roku.