Od kilku dni wszyscy z niepokojem obserwujemy niezwykle trudną sytuację na południu Polski. Jako obserwatorzy z całej Polski śledzimy informacje poprzez media. Kilkukrotnie jednak w ciągu ostatnich dni coraz więcej pojawia się fake newsów, czyli nieprawdziwych informacji. Jak się przed tym ustrzec i nie dać się wprowadzić w błąd?
Co powoduje, że fake newsy szerzą się tak szybko?
Są one tak stworzone, by oddziaływać na emocje i potrzeby. Wzbudzają strach, żal i inne silne emocje. I tak naprawdę, chcąc zaspokoić swoje potrzeby posiadania wiedzy i informacji, a także, by poczuć się bezpieczniej, chcemy w nie kliknąć, by dowiedzieć się, co się stało (to znany psychologom mechanizm).
W ostatnich dniach pojawiły się następujące fake newsy:
Niestety, takie błędne informacje dotykają najbardziej osób poszkodowanych i naruszają po raz kolejny ich poczucie bezpieczeństwa. Jeśli ktoś zaginął to nie wiadomość w Internecie, a telefon do służb, na 112 jest odpowiednim kierunkiem.
Jak więc każdy z nas może ustrzec siebie i innych przed dezinformacją?
1. Pomyśl jakie emocje odczuwasz, czytając post. Fake newsy nie pokazują informacji, a emocje.
2. Sprawdź, czy wskazane są źródła informacji, takie jak: policja, pogotowie ratunkowe, wojsko, czy inna instytucja, która przekazuje sprawdzone informacje.
3. Zobacz, czy ktoś podpisał się pod wiadomością.
4. Sprawdź daty – często przekazywane są stare newsy, które wzbudziły kiedyś emocje.
5. Sprawdź w innym medium/instytucji czy powtarza się przeczytana przez ciebie wiadomość. Możesz sprawdzić w wykwalifikowanych mediach fakt-checkingowych, jak:
6. Pomyśl, zanim udostępnisz. To ochroni cię przed problemami. Możliwe, że podanie dalej linku spowoduje wyciek haseł, które masz zapisane w przeglądarce. Ochroni to także ludzi przed paniką, a poszkodowanych w powodzi przed kolejnymi trudnymi informacjami.
7. Działaj. Możesz zorganizować akcję ze znajomymi, by zgłaszać, dementować i sprawdzać wiadomości, które mogą być dezinformacją! To może być twoja/wasza odpowiedź na Alert Naczelniczki ZHP.
Jeśli chcesz się dowiedzieć więcej, zapoznaj się z najnowszymi materiałami na ten temat.
Program Surf Smart jest efektem współpracy specjalistów ds. bezpieczeństwa cybernetycznego – firmy Symantec i ekspertów ds. edukacji nieformalnej WAGGGS. Stanowi on unikalne źródło wiedzy, które zapewni pokoleniu dziewcząt i kobiet, a także chłopców i mężczyzn wiedzę i umiejętności niezbędne do ochrony siebie i innych online, a także uczy, jak bezpieczne korzystać z Internetu.
Zachęcamy także do zapoznania się z propozycją programową: Fałszywe informacje? Czuwaj!
Programowy Ruch Odkrywców, przy wsparciu doświadczonego w pracy z informacją Stowarzyszenia Demagog, proponuje krótki poradnik i wiele zadań, dzięki którym dowiecie się:
Przy okazji zdobywania odpowiedzi na te cztery wielkie pytania, konieczne będzie m.in. zdobycie umiejętności rozpoznawania fałszywych informacji, odróżniania faktów od opinii i korzystania z wiarygodnych źródeł.
Rozwijając własną zdolność do pracy z informacjami, możecie sprawić, że nasz świat będzie miejscem bliższym prawdzie, uczciwości i wzajemnemu zrozumieniu. Jeśli przyświecają wam podobne ideały, zapoznajcie się z poradnikiem i zorganizujcie dla waszych drużyn zbiórki według proponowanych scenariuszy.
Harcerze nieraz pokazywali, że są w stanie zmieniać świat na lepsze. Wierzymy, że i tym razem nam się to uda!
