Edukacja nieformalna to coś, co jest dla harcerzy i harcerek w Związku Harcerstwa Polskiego naturalną formą działania od ponad wieku. ZHP to jedna z największych organizacji w Polsce, która od ponad 100 lat rozwija u młodych ludzi kompetencje przydatne przez całe życie? I robi to między innymi przez działania, które uczą, inspirują i rozwijają poza murami szkolnymi. To właśnie tutaj młodzież zdobywa wiedzę i umiejętności poprzez doświadczenie, działanie, współpracę i odpowiedzialność.
Doskonale wie o tym harcmistrz Radosław Potrac, który od 42 lat jest związany z harcerstwem. Jako nauczyciel i pedagog specjalny każdego dnia wykorzystuje w pracy to, czego nauczył się właśnie w ZHP. Jego historia pokazuje, jak ogromny wpływ edukacja nieformalna może mieć na życie człowieka – od dzieciństwa po dorosłość.
Harcerskie sprawności to coś znacznie więcej niż tylko kolorowe naszywki przyszywane do munduru. To symbol zdobytej wiedzy, praktycznych umiejętności i postawy, która przekłada się na codzienne życie – zarówno w szkole, jak i w pracy. W ZHP młodzi ludzie uczą się działania z pasją, odpowiedzialności, współpracy, odwagi i wytrwałości. To kompetencje, które zostają z nimi na całe życie.
Harcerskie sprawności jako szkoła życia
Radosław Potrac swoją pierwszą zbiórkę wspomina jako moment pełen niepewności – ale też fascynacji. To właśnie tam nauczył się, jak radzić sobie w nowych sytuacjach, jak działać z innymi i jak być liderem. Ale prawdziwy przełom przyszedł, gdy po raz pierwszy spotkał osobę z autyzmem – jeszcze zanim temat ten pojawił się w szerszej świadomości społecznej.
– To spotkanie sprawiło, że chciałem wiedzieć więcej. Że lekcja nie musi być statyczna, że teren może być klasą – opowiada.
Dziś jako pedagog specjalny prowadzi zajęcia, w których korzysta z metod harcerskich. Uczy przez działanie, doświadczenie, ruch i relacje. Tak jak w harcerstwie. Bo to, co działa w lesie, działa też w szkole – zwłaszcza gdy mówimy o edukacji nieformalnej.
Harcerskie sprawności – nie tylko naszywka, ale realna kompetencja
ZHP umożliwia zdobywanie konkretnych sprawności – od umiejętności kulinarnych, poprzez pierwszą pomoc, aż po kompetencje liderskie, społeczne czy ekologiczne. To swoista mapa rozwoju, w której każdy może znaleźć coś dla siebie. Każda sprawność to nie tylko temat, ale i zestaw zadań, które młody człowiek musi wykonać – ucząc się planowania, samodzielności i odpowiedzialności za swoje działania.
Radosław mówi wprost:
„My tu niczego nie dostajemy. My tu zdobywamy. Stawiając sobie cele, zdobywamy coś.”
Zdobywanie harcerskich sprawności to nie tylko zabawa – to rozwój. Młodzi ludzie uczą się organizować czas, działać w zespole, komunikować się i podejmować decyzje. To właśnie te kompetencje stanowią dziś fundament ich dorosłego życia.
Jak harcerskie sprawności wspierają efekty edukacji nieformalnej?
Dziś, jako nauczyciel i pedagog specjalny, Radosław wykorzystuje każdą z umiejętności, jakie zdobył dzięki harcerstwu. Potrafi działać w grupie, prowadzić zajęcia terenowe, rozumie emocje i potrzeby dzieci, umie planować działania i skutecznie je realizować. Harcerskie sprawności to dla niego zestaw narzędzi, które codziennie ma przy sobie – zarówno w pracy, jak i w życiu prywatnym.
Jak sam mówi:
„Szkoła nie da waszym dzieciom wszystkiego. Zajęcia dodatkowe nie dadzą wszystkiego. Dlatego warto dbać o nas, warto do nas dołączyć, albo nas wesprzeć, bo harcerstwo to dzisiaj miejsce, które daje to, czego już nie daje nic innego.”
Szkoła nie daje wszystkiego. Zajęcia dodatkowe też nie. Ale harcerstwo – dzięki swojej formie, wartościom i metodzie – daje coś, co dziś jest wyjątkowo cenne: edukację nieformalną opartą na działaniu, doświadczaniu i budowaniu relacji.
Harcerstwo to przestrzeń, gdzie dzieci i młodzież rozwijają sprawności na całe życie. Dzięki niemu uczą się radzić sobie z wyzwaniami, być empatycznymi, twórczymi i aktywnymi obywatelami.
Niech historia harcmistrza Radosława będzie dla Ciebie inspiracją.
Zamień swój 1,5% podatku w realne wsparcie dla młodych ludzi. Wspieraj edukację nieformalną z ZHP.
Jak przekazać 1,5% podatku na Związek Harcerstwa Polskiego?
Chcesz wspierać harcerzy i harcerki w zdobywaniu sprawności, które uczą ich odpowiedzialności, samodzielności i działania dla dobra wspólnego? To proste – przekaż 1,5% swojego podatku na ZHP!
Twoja pomoc to realna inwestycja w przyszłość młodych ludzi. Pomóż nam rozwijać umiejętności na całe życie u ponad 115 000 członkiń i członków ZHP i zamień swój 1,5% podatku na harcerskie sprawności!
Dowiedz się więcej na stronie 1ipolprocent.pl
Poznaj historię Marty – social media managerki, która swoje pierwsze kroki w marketingu stawiała jako redaktorka magazynu „Eskulap” Harcerskiej Szkoły Ratownictwa. Kliknij tutaj.
Chcesz wiedzieć więcej jak Radosław?
Chcesz dowiedzieć się więcej o tym, jak harcerstwo kształtuje kompetencje przekrojowe młodych ludzi? Posłuchaj odcinka podcastu ZHP „Iskierka”, który poświęcony jest właśnie temu tematowi. W rozmowie pada wiele inspirujących przykładów, jak harcerskie sprawności przekładają się na codzienne wybory i sukcesy zawodowe: kliknij tu aby przejść do odcinka
