Zuchy to dzieci w wieku 6-9 lat
Charakterystyczną formą aktywności zuchów jest zabawa w kogoś lub w coś – realizowana zespołowo przez zdobywanie sprawności oraz podczas zbiórek pojedynczych gromady. Inicjatorem zabawy jest wódz zuchowy – drużynowa/drużynowy.
Prawo i Obietnica Zucha
Prawo i Obietnica Zucha to fundamenty pracy z zuchami. Z nich wynikają cele wychowawcze. Zuchy przyjmują Prawo wprost. Zapisy Prawa i Obietnicy Zucha są niekwestionowane, rozumiejąc Prawo i Obietnicę zuchy dążą do postępowania zgodnego z zapisami. Szczególnym okresem, w pracy gromady, zapoznawania zucha z Prawem i Obietnicą, są zbiórki “pierwszego miesiąca”.
System małych grup
System małych grup realizowany jest przez podział na szóstki, wykorzystywany przy organizowaniu zabawy. Szóstki realizują powierzone im zadania w trakcie zbiórki gromady. Koedukacja nie występuje w szóstkach.
Uczenie w działaniu
Charakterystyczną formą aktywności zuchowej jest zabawa w kogoś lub w coś. Zuchowa zabawa w naturalny sposób kształtuje charakter dziecka i rozwija jego umiejętności. Stale doskonalony i pobudzający do rozwoju program. Program pracy gromady powinien odpowiadać na specyficzną dla tego wieku ciekawość otaczającego świata oraz krótką koncentracją na jednym temacie.
Program pracy gromady uwzględnia przede wszystkim:
Program jest tworzony przez drużynowego i przybocznych, którzy są również odpowiedzialni za jego realizację.
Instrumenty metodyczne
Gwiazdki zuchowe
Zuchy realizują zadania gwiazdki na zbiórkach, w domu i w szkole. Drużynowy wraz z przybocznymi motywują i wspierają zucha w wykonywaniu zadań, nadzorują ich realizację, przy aktywnym wsparciu rodziców. Dla zapewnienia pełnego rozwoju stosowany jest system trzech gwiazdek:
I gwiazdka – zuch ochoczy, II gwiazdka – zuch sprawny, III gwiazdka – zuch gospodarny.
Sprawności indywidualne
Zdobywane indywidualnie wspierają rozwój zucha w zakresie samodzielnego podejmowania działań w określonej, wybranej przez niego dziedzinie. Zadania realizowane są na zbiórce i poza nią. Zdobywanie sprawności indywidualnych jest koordynowane przez drużynowego lub przybocznego.
Sprawności zespołowe
Realizowane są przez całą gromadę jednocześnie w trakcie cyklu kilku zbiórek. Sprawności te uczą współpracy w grupie rówieśniczej i umożliwiają poznanie przez zucha otaczającego świata.
Działanie gromady
Zorganizowanie do działania
Gromada pracuje całością w formie systematycznych zbiórek. Szóstki nie organizują samodzielnych zbiórek, podział na szóstki funkcjonuje jedynie podczas zbiórki gromady. Charakterystycznym elementem zbiórek gromady jest krąg rady. Tu zapadają decyzje dotyczące życia gromady, rozstrzygane są wszelkie sytuacje konfliktowe. Każde dziecko ma wówczas prawo głosu.
Rola drużynowego
Drużynowy jest wodzem w zabawie, inspiruje ją, koordynuje jej przebieg, ale też aktywnie w niej uczestniczy. Drużynowy dba o rozwój przybocznych i wychowuje następcę.
Charakterystyczne formy pracy
W pracy gromady rozróżnia się następując rodzaje zbiórek: normalne, kominek, turniej, wycieczka. Podstawowymi formami pracy w gromadzie zuchowej są: zabawa tematyczna, zwiad zuchowy, gawęda, piosenka i pląs, zuchowe zwyczaje, obrzędy i tajemnice, majsterka, zuchowy teatr, pożyteczne prace, gry i ćwiczenia. Formą letniej działalności gromady jest kolonia zuchowa. Kolonię przygotowuje drużynowy wraz z przybocznymi. Zuchy nie włączają się w organizację kolonii.
Stale doskonalony i stymulujący program
Program powinien być wszechstronny, jak wszechstronny powinien być rozwój. Tak, aby każdy mógł w nim znaleźć coś dla siebie. Ważne jest wykorzystywanie w harcerskiej pracy instrumentów metodycznych (stopnie, gwiazdki, sprawności, znaki służb…), różnych form pracy, propozycji i inspiracji zucha, harcerza, harcerza starszego, wędrownika i instruktora, a także uwzględnianie pomysłów różnych zespołów i grup oraz pobudzanie do samodoskonalenia i aktywnego udziału w życiu harcerskim. Program musi być pożyteczny i potrzebny każdemu, kto w nim uczestniczy, trzeba go wciąż aktualizować i tworzyć w perspektywie otaczającej rzeczywistości.
Cała treść Uchwały nr 24/XXXII Rady Naczelnej ZHP z dnia 1 marca 2003 r. w sprawie opisu metodyk poszczególnych grup do ściągnięcia w dziale „Dokumenty”.
