Zdecydowana większość z nas z niecierpliwością oczekuje nadejścia wiosny. Przyroda budzi się wtedy do życia, dni stają się dłuższe, a my możemy ze swoimi harcerzami skorzystać z coraz wyższych temperatur i częściej organizować zbiórki poza harcówką. Zobaczcie co jeszcze zmienia się z początkiem wiosny.

Astronomiczny i kalendarzowy pierwszy dzień wiosny

Wielu z was może się zastanawiać jaka właściwie jest różnica między tymi dwoma terminami. Otóż kalendarzowy pierwszy dzień wiosny ma stałą datę, która przypada 21 marca. Nie zawsze data ta pokrywa się z astronomicznym pierwszym dniem wiosny. Różnica jest związana z ruchem słońca. Astronomiczna wiosna rozpoczyna się zawsze w momencie równonocy wiosennej (inaczej nazywanej przesileniem wiosennym), czyli w momencie, gdy dzień i noc trwają po dokładnie po 12 godzin. W tym roku astronomiczny pierwszy dzień wiosny przypada 20 marca. Z biegiem lat astronomiczny początek wiosny będzie wypadał coraz wcześniej. W 2048 roku termin ten przypadnie już 18 marca.  Z kolei za niecałe 100 lat, dokładnie w 2102 roku, astronomiczny pierwszy dzień wiosny może wypaść nawet 13 marca.

Zmiany w królestwie zwierząt

Wiosną zwierzęta zwiększają swoją aktywność. Te, które przespały zimę, opuszczają kryjówki. To moment, w którym z zimowego snu wybudzają się m.in. borsuki czy niedźwiedzie. Z ciepłych krajów powracają też ptaki. Jako pierwsze przylatują skowronki i czajki, które stosunkowo dobrze znoszą niskie temperatury. Następnie powracają bociany, jaskółki, słowiki i inne ciepłolubne ptaki. Ze snu budzą się także owady stanowiące pożywienie dla ptaków. Wiosna jest dla zwierząt również idealną porą do rozrodu, gdyż mają zapewnioną dużą ilość pokarmu.

Zmiany w królestwie roślin

Pierwsze oznaki wiosny zauważamy na pobliskich drzewach i krzewach. To na nich pojawiają się pączki, z których za jakiś czas rozwiną się liście. Kwitnące w drugiej połowie lutego kotki leszczyny pospolitej są jednym z pierwszych zwiastunów nadchodzącej wiosny. Ich pojawienie się stanowi umowny początek przedwiośnia. Mimo niskiej temperatury spomiędzy topniejących płatów śniegu wydostają się kwiaty: przebiśniegi i zawilce. W marcu budzą się do życia pierwsze (po leszczynach) drzewa i krzewy. Kiełkują też nasiona roślin jednorocznych. Najwięcej roślin kwitnie jednak późną wiosną. Wiosną świat staje się bardzo kolorowy – łąki i trawniki pokrywają się kwiatami, a trawa staje się bardziej zielona.

Wiosenne ciekawostki

• Czy wiesz, dlaczego bieli się drzewa w sadach? W czasie przedwiośnia dni są ciepłe, ale nocami mogą zdarzać się jeszcze przymrozki. W wyniku tego wiele drzewek i krzewów owocowych zbyt szybko budzi się do życia i wypuszcza liście. Nocą, kiedy jest chłodniej, liście mogą ulec uszkodzeniu. Pomalowane na biało pnie odbijają promienie słoneczne. Dzięki temu roślina się nie nagrzewa i nie budzi przedwcześnie.
• Wiosną zarówno rośliny, jak i zwierzęta zwiększają swoją aktywność. Nauką badającą wpływ pór roku na rozwój zwierząt i roślin jest fenologia.
• Topienie marzanny to jeden z niewielu starosłowiańskich obrzędów, który do dziś jest kultywowany, choć w zależności od rejonu – w różny sposób. Marzanna to według ludowych podań słowiańska bogini, która symbolizowała śmierć.
• Wiosna inspiruje wielu twórców. Piosenkę o wiośnie śpiewał Marek Grechuta „Wiosna, ach to ty”, a Jan Brzechwa napisał wiersz „Przyjście wiosny”.