Harcerski Instytut Badawczy w całym swoim działaniu stara się odpowiedzieć na podstawowe pytanie „Jaki jest Związek Harcerstwa Polskiego?”.
W roku 2014 Główna Kwatera ZHP podjęła próbę reaktywowania Zespołu ds. badań i analiz. Pierwszym działaniem zespołu było stworzenie Panelu Badawczego ZHP. W 2015 zespół przekształcił się w Harcerski Instytut Badawczy ZHP.
W HIB ZHP działają nie tylko instruktorzy ZHP, pasjonaci badań i analiz, ale również kadra naukowa, socjolodzy, doktoranci nauk psychologicznych i pedagogicznych. Głównym zadaniem Harcerskiego Instytutu Badawczego jest prowadzenie badań z zakresu wiedzy o ZHP, inicjowanych samodzielnie i w odpowiedzi na zapotrzebowanie władz ZHP oraz gromadzenie opracowań, informacji, wyników badań obejmujących swym zakresem zagadnienia, które mieszczą się w obszarze działalności naszej organizacji. Harcerski Instytutu Badawczy ZHP administruje również Panel Badawczy ZHP.
