1 pażdziernika 2016 r Rada Naczelna ZHP przyjęła zmiany w Systemie Stopni Instruktorskich.

Zanim do tego doszło przedstawiciele RADY uczestniczyli w konsultacjach podczas spotkań z instruktorami prawie wszystkich Chorągwi.

Po co te zmiany?

Po analizie wniosków z ewaluacji wdrożenia Systemu Pracy z Kadrą na wszystkich szczeblach struktury w listopadzie 2015 RN przyjęła  Uchwałę w sprawie kierunków pracy z kadrą. Za główne cele uznano doprowadzenie do sytuacji, w której:

• drużyny działają metodą harcerską,
• drużyny w każdym swoim działaniu świadomie realizują harcerski ideał wychowawczy
• praca wszystkich poziomów harcerskiej struktury odbywa się zgodnie z Systemem pracy z kadrą w ZHP

Rada Naczelna zobowiązała siebie oraz Główną Kwaterę do przeglądu wszelkich obowiązujących dokumentów pod kątem wdrożenia tej uchwały. Jednym z najważniejszych zadań jakie sobie postawiono była analiza Systemu Stopni Instruktorskich i przygotowanie zmian , które odpowiadałyby w/w uchwale.

Po wstępnej dyskusji zebrano pierwsze propozycje i głosy sugestie instruktorów. Na tej podstawie powstał projekt systemu, który przyjęty został do ostatecznych konsultacji w marcu 2016r.

Z kim konsultowano projekt SSI?

Projekt SSI konsultowany był bardzo szeroko. Odbyły się zbiórki w chorągwiach, w których wzięło udział ponad 400 instruktorów. Ostatecznie swoje uwagi do projektu złożyło 14 chorągwi. W zbiórkach prowadzonych przez członków Rady Naczelnej  brali udział członkowie chorągwianych i hufcowych KSI, instruktorzy z komend chorągwi i hufców, opiekunowie prób. To była otwarta dyskusja. W pierwszej kolejności  rozmawialiśmy o wizji instruktorów w ZHP. Zastanawialiśmy się kim tak naprawdę ma być przewodnik, podharcmistrz i harcmistrz. Rozmawialiśmy o ideach poszczególnych stopni, w zasadzie układając je od nowa. Na tej podstawie powstawały potem zapisy warunków otwarcia i zamknięcia prób oraz wymagań na poszczególne stopnie. Uwagi swoje do Rady Naczelnej zgłaszali poza wynikami konsultacji na zbiórkach również Rady Chorągwi, Komendy hufców a także indywidulani instruktorzy.

Na co położono nacisk?

Kluczowa z miana w Systemie Stopni Instruktorskich to jasne podkreślenie, że SSI przeznaczone jest dla rozwoju instruktorów – wychowawców. Ten zapis pojawia się już w pierwszym zdaniu preambuły do systemu. Decyzja ta odpowiada na wieloletnie wątpliwości kim powinna być kadra składająca Zobowiązanie Instruktorskie i posiadająca instruktorski stopnień. Tym samym kadra, która chce pełnić funkcje wspierające nie powinna zdobywać stopni instruktorskich a rozwijać się w inny sposób. Wielu instruktorów zgłaszało potrzebę pochylenia się nad tym jaka powinna być droga rozwoju tej kadry w organizacji. Rada Naczelna będzie pracowała dalej nad tym zagadnieniem – już dziś w pracach nad zmianami w Systemie Pracy z Kadrą oraz rekomendując Głównej Kwaterze wdrożenie takiego systemu równolegle z rozdzieleniem działalności gospodarczej i działalności wychowawczej (o ile przyszłoroczny Zjazd ZHP podejmie decyzję o takim rozdzieleniu struktury ZHP).

Zapis z preambuły przewija się kolejno przez wszystkie stopnie. Widoczne są zmiany we wszystkich stopniach w tym właśnie kierunku. Pojawiają się zapisy w przewodniku o służbie w drużynie, wydłużony został czas takiej służby aby próba mogła być  zamknięty stopień pwd. Położono naciski na świadome stosowanie metody harcerskiej – od stopnia pwd aż do mistrzostwa w tym zakresie u każdego przyszłego harcmistrza. Drużynowych i przybocznych chcemy zachęcić poprzez zapisy w wymaganiach do bardziej aktywnego działania z drużyną: do wyjścia w teren, do kontaktu z przyrodą, harców i gier ale przede wszystkim do tworzenia atrakcyjnego i mądrego programu w oparciu o Prawo i Przyrzeczenie Harcerskie i aktywną służbę. W stopniu przewodnika i podharcmistrza pojawiło się wymaganie o potrzebie czytania harcerskich książek. Dobrze dobrane, mądre i inspirujące instruktorskie lektury są  w stanie dokonać czasem głębszej zmiany w rozwijającym  się instruktorze niż wiele innych działań. Pozwalają na mierzenie się z sobą samym, przemyślenia i próbowanie w wprowadzenia ich w działanie.

W stopniu podharcmistrza i harcmistrza położono nacisk na aktywną pracę z kadrą zgodnie z modelem systemu pracy z kadrą. Mamy nadzieję, że wymagania te wesprą harcerskie komendy w osiągnięciu trzeciego z celu z uchwały RN o kierunkach i zakończy proces wdrażania SPzK rozpoczętego w 2010 r.

W ideach i wymaganiach wszystkich stopni położono nacisk na aktywne wykorzystywanie służby w działaniach instruktorów i drużyn. Chcemy, aby harcerstwo wychowywało, otwartego na potrzeby świata młodego człowieka. Harcerstwo powinno dawać  jego członkom możliwość przeżycia takiej służby, która ich poruszy, która pokaże że mają realny wpływ na to w jakim świecie żyjemy. Harcerstwo ostatnio zbyt często uczy młodych ludzi skupienia na sobie, zapominając o jednej z fundamentalnych zasad harcerskiego wychowania. Mamy nadzieje że te zapisy pomogą to zmienić.

hm. Dorota Całka